Kesjteël De Burght

Dit artikel is gesjreve in 't Gelaens. Ómdat 't plaatsgebónge is, maogs doe 't ómzètte nao 't Hiersj, es te dit dialek sjpriks.

Kesjteël De Burght is gelaege in 't Nederlands Limburgse Heër, 'n wiek van de gemeinte Mesjtreech.

Besjrieving van 't kesjteël

't Hujige geboew haet 'ne rechhokige plattegróndj en besjteit oet drie etages. 't Is geheël ómgaeve door 'n ómgrachting en is beriekbaar via 'n sjteine brökske. Van oarsjpróng waas 't 'n donjonachtig geboew oet de 13e en de 14e eëuw en woort gebruuk es woontaore. De óngerboew ómvat 'ne authentieke kelder mèt 'n zjwaor moerwerk van 2,3 maeter dikde, wovan 90 cm aan de boetekantj oet kaolezandjsjtein en 140 cm mergel aan de bènnekantj. De óngerboew haet 'n tóngewelf en sjeetsjleufnisse. 't Moerwerk van de baoveboew is groatedeils oet mergel opgetrokke. Aan deze baoveboew zint in de loup van de eëuwe diverse verboewinge gedaon, wobie 't geheël 'n minder aantrèkkelik aanzeen haet gekrege. 't Hujige uterlik van 't geboew is óntsjtaon nao 'n ingriepende wieziging in 1776.

Gesjiedenis en beweuners

De Burght zou oarsjprónkelik oet de 11e eëuw sjtamme, aangezeen in 1070 al sjpraoke is van 'n Hoes in Here, bewoond door de Ridders De Here. Heër waas ein van de èlf sjepebanke van 't vrieje Riekskapittel van Sint Servaas in Mesjtreech en woort veur 't eësj es zoadanig vermèld in 1202. De rieproos gebruukde De Burght es weuning van wo-oet hae zien gezag oetoefende. In 1408 zou de börch zeen verrinneweert, mèr daonao mót dees weer zeen opgeboewd, aangezeen ze in de 15e eëuw zou höbbe gedeend es gevangenis van Luuk. In 1489 zou d'r sjpraoke zeen van 't sjlechte van 't hoes óm te veurkómme dat ze bezat woort door viejandige groepe, mèr in 1509 is d'r 'en vermèlding van beweuning door kanunnik Johan Rethens. Zien opvolgers bleve d'r pès 1582 es proos Engelbertus Boonen d'r neer sjtriek. In 't midde van de 16e eëuw (1578) is 'e gebouw aafgebrend tiedes de Tachtigjaorige Aorlog, mèr van 1578 tot 1583 is 't weer opgeboewd.

Toen in 1632 Mesjtreech woort ingenómme door Sjtaatse Troepe kaom 't kapittel ónger voogdie van de Sjtate-Generaal, mèr woort neet opgeheve. 't Kesjteël bleef bewoond door diverse kanunnike tot 't in de Franse Tied in besjlaag woort genómme. Nuuje eigenaer woort de Mesjtreechtenaer Jean François Bachelier, mèr dae verkoch 't aan Frans de Backer oet Mechele. In 1857 woort de femilie Becker de volgende eigenaer en die veurde opnuuj |'n aantal verangeringe door, wo-ónger 't inwèndig gedeiltelik wegkappe van de boetemoere mèt es doel óm meë ruimde te winne. Nao 'n aantal anger eigenaere woort 't kesjteël gebruukt es óngerkómme veur 't Internaat voor Sociale Jeugdzorg. In 1963 kaom 't kesjteël in hènj van A.J. Leufkens.

't Heje

Allewiel is 't kesjteël es kantoarepandj ingerich door 'n Consultancy bedrief. 't Souterrain is in gebruuk es resterant.

Brónne, externe links

Mesjtreechse Kesjteële op Wigosite
Heemschutserie Limburg, deel 73.
Kastelen in Zuid-Limburg, L. Heynens, ISBN 90-5730-383-3