Kanteel

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Gelaens. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

Kesjteël Henckeshage, veurbeeld van Welfische kantele

'ne Kanteel of tinne is 'n óngerdeil van verdedigingswerke. 't Is 'n rechopsjtaond, veerkantj of rechhokig sjtök van 'n borswaering, mèt eventueel 'n sjeetgaat in 't midde. Kantele waere al sins de awdheid gebruuk es verdedigend element, later, vanaaf de Middeleëuwe, ouch es verfrajing.

Doel

't Doel van kantele waas 't besjerme van de verdedigers taenge door de aanvallende partie aafgesjaote projectiele (piele, later keugel en rakette), terwiel ze door 't gebruuk van sjeetgate en de aopeninge tösje de kantele de aanvallers relatief veilig koosjte besjete. Naeve hun praktische nut woorte en waere kantele ook gebruuk es architectonisch element.

Vörme

De hoofvörm van de in de Middeleëuwe in Europa veurkómende kantele zint 't Ghibellijnse kanteel dat 'n zjwaluwsjtaartvörmige inkeping aan de baovekantj haet, en 't Welfische kanteel dat rechhokig van vorm is.

In anger deile van de waereld zint ouch anger vörme zao-es aafgerónje blök dèks gebruuk.

't Heraldisch kanteel

In de heraldiek kump 't kanteel ouch veur o.a. es 'n kanteelkroan, 'n kroan es 'n gekanteelde moer geplaatsj op 'n wapesjild, ouch waal sjtedekroan en börchkroan geheite.

Bron

Euvergezat oet Wikipedia NL.