Jaortèlling
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mofers. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
'n Jaortèlling is e stèlsel van tiedraekening wobie me d'n tied raekentj en opboewtj in jaore. Inne meiste jaortèllinge besteit e jaor oet twellef maondje.
Internasjenaal wuuert de christelike jaortèlling gebroek es de standerd. Dees guuef an wieväöl jaor zeen gewaes vanaaf de (veróngerstèldje) gebaorte van Jezus Christus. Dit jaor, 't jaor 1, guldj es 't ijkpuntj. Wen spraok is van e jaor veur det ijkpuntj kaltj me van "x veur Christus". E jaor nao 't ijkpuntj is "x nao Christus", of sumpelewaeg "x".
Naeve de christelike jaortèlling waeren in väöl lenjer onnag anger, eige jaortèllinge gehantjeerd, wie de:
- Joodse jaortèlling, vanaaf 3761 v. Chr.;
- Sjinese jaortèlling, vanaaf 2697 v. Chr.;
- Boeddhistische jaortèlling in Cambodja, Laos, Burma, Sri Lanka en Thailandj, vanaaf 543 v. Chr.;
- Ethiopische jaortèlling, vanaaf 8 n. Chr.;
- Islamitische jaortèlling, vanaaf 622 n. Chr., mit jaore van zoea 354 daag lang;
- Japanse jaortèlling, begintj oppernuuj bie edere nuje keizer: