Ilias
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mofers. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
De Ilias (Aadgrieks: Ἰλιάς) is e vreug-Grieks epos det wuuertj toegesjreven anen dichter Homerus, ouchal zeen gelieërdjen 't d'reuver èns det dees vorm van poëzie wersjienlik ieës mónjelik woort euvergedragen en pas later op sjrif woort gestèldj. d'n Titel is óntlieëndj aan Ilios of Ilion (Ἴλιον), d'n aje Griekse naam veur Troje, 'n stad die waas gelaengen in Klein-Azië, ane naordwèskös van Anatolië.
De Ilias vertèltj euvere wrok van Achilles en besjrief slechs 'n kórte episood van 't ènj vanne Trojaanse Krieg, die volges de euverlevering tieën jaor haet gedoerdj. 't Is den ouch 'n misvatting te dinke det de Ilias euveren Trojaanse Krieg hanjeltj. Oetènjelik wuuertj de stad Troje, mit behölp van 't beroemdje Paerd van Troje, dore Grieken ingenómme. Hie-euver wuuertj aevel inne Ilias nieks vertèldj, waal inne Odyssee. 't Bekèndje verhaol van 't Trojaans paerd woort besjreve dore Romeinsen dichter Vergilius.
De Ilias is óngerverdeildj in veerentwintjig beuk die zeen genómmerdj volges de littere van 't Grieks alfabet van Alfa toet Omega (houflittere). Eder book besteitj oet gemiddeldj achhóngerdj verze. De spraok is archaïsche Homerisch Grieks en óngersjèdj zich van 't later Attisch in zowaal waordsjat es in morfologie. Homeros gebroekdje väöl oetgebrèdje, toete verbiljing spraekendje vergeliekinge (later de Homerische vergelieking geneump). 't Geitj in oearsprónk óm 'n oraal terdiesje.
't Steitj gesjreven in dactylische hexamaeters en begintj mitte wäörd:
- Μῆνιν ἄειδε, θεά, Πηληιάδεω Ἀχιλῆος
- Bezing, Muze, de wrok van Peleus ziene zoon Achilles
't Guuef e twieëdje epos det oppe Ilias volg en ouch aan Homerus wuuertj toegesjreve: de Odyssee. Dit vertèltj euvere tieënjäörige zwerftrek vanne Griekse heldj Odysseus, in zien poeaging trögk heives te gaon. Ómdet de god vanne zieë, Poseidon, 'ne wrok taengen 'm haet, wiltj det meh neet lökken en veurtj Odysseus tieën jaor róndj, worin hae alderhenj aan obstakele taengekump, veurdet hae zien heimeilandj Ithaka kan bereike.