Iestied

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mofers. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

---

't Oetènj vannen ieskap op Gruuenlandj inne buurt van Kangerlussuaq. 'nen Iestied is 'n periood worin ieskep veurkómmen op 't landj. 't Veurkómme van ieskep op Gruuenlandj maak dus det v'r per diffenisie in 'nen iestied laeve.

'nen Iestied of glaciatie is e geologisch tiedvak worin ieskep veurkómme. Óm verwarring mit 't begrip glaciaal te veurkómmen is 't baeter te spraeke van 'n iestiedvak. Aangezeen huuj ieskep ligken op Gruuenlandj en Antarctica, laeve v'r allewiel in 'n iestiedvak; 't Kwartair. Inne ganse geologische gesjiechte vanne aerd is minstes vief kieër spraok gewaes van 'nen iestied.

Sómtieds wuuertj 't begrip iestied ouch gebroek es synoniem veure term glaciaal. E glaciaal is 'n periood binnen 'n iestiedvak worin 't klimaat op aerd aanzeenlik keljer is es noe. Gedoerendjen 'nen iestied waere glaciale aafgewusseldj mit interglaciale (wermer periode wie noe 't Holoceen).

De oearzake van 't veurkómme van iestieje zeen kómpleks en divers. In 't algemein kan gestèldj waere det ligking van kóntinente, de samestèlling vannen atmosfeer en astronomische variaties de wichtigste factore zeen. Meh per iestiedvak zeen de ómstenjigheje anges en sómtieds kónne specifieke oearzake waeren aangeweze. Iestieje höbben euver 't algemein wiedstrèkkendje gevolge veur 't miljeu op aerd, zowaal vanoet geologisch es vanoet biologisch ougpuntj. Meistes wuuertj de Zwitser Louis Agassiz gezeen es de geistelike vader van 't kónsèp iestied, trótsdet zie wirk veur e deil rösdje oppe bevinjinge van zien tiedgenoeate.