Hoes Hoogenweerth
- Dit artikel is gesjreve in 't Gelaens. Ómdat 't plaatsgebónge is, maogs doe 't ómzètte nao 't Mestreechs, es te dit dialek sjpriks.
Hoes Hoogenweerth is ’n kesjteëlachtig landjhoes gelaege aan de oever van de Maas ten zuje van de wiek Heugem in Mesjtreech.
Besjrieving van 't kesjteël
bewirk't Rechhokig geboew haet in- en oetgezjwenkte topgevels en 'ne veerkantje traptaore mèt 'ne ingesjnoerde sjpits. In 1754 is 't door Andreas Vaes aan de noordkantj oetgebreid en in 1821 is 't door de femielie Coenegracht nogmaals oetgebreid wobie teves de wesgevel wòort gemoderniseerd. 't In gael en gries gesjilderde geboew haet 'n aantal neorenaissance en neoclassicistische elemente. Aan de noordkantj beheuërt 'n lankgerèk 19e eëuws biegeboew nog bie 't complex.
Gesjiedenis en beweuners
bewirk't Hoes is al vermeldj in de 15e eëuw ónger de naam Houweert. 't Hujige hoes is geboewd door de Mesjtreechse sjepe Antonius Vaes op 't eindj van de 17e eëuw. Dezen Antonius Vaes sjneuvelde op jónge laeftied bie de sjtadsmoere van Mesjtreech in ein gevech taenge de hertog van Parma aan 't begin van de Tachtigjaorige Oarlog. Ziene zoon Andreas Vaes, de sjtadssecretaris, erfde 't hoes en leet 't geheël renovere.
In de loup van de eëuwe waas 't in bezit van 'n aantal börgemeistergesjlachte: Van Buel, Prenten, Swaelen en Vaes. In 1785 leet Mevrouw Vaes geb. De Bounam de Rijckholt 't landjgood nao aan häör nich Maria Selys de Fanson en in de 19e eëuw kaom 't achtereinvolges in bezit van de femielies Coenegracht, Straetmans en Regout. De lètste Regout, Pierre genaamp, bewoonde 't van 1929 pès 1967, wonao 't in eigedom kaom van de Previncie Limburg. Hienao raakde 't in verval. In 1992 woort 't aangekoch door de zakeman en kesjteëleleefhöbber Paes, dae 't leet opknappe en daomit van de óngergank redde.
Taengewoordig wirt 't es kesjteël aangepreze veur luxe partieje, broelofte en zakelunches.