Gokversjlaving
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Remunjs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
'n Gokversjlaving is 'n psychische aandeuning die in 't DSM-IV sjteit ingedeild bie de steurnisse in de impulsbeheersing. Wae aan dees aandeuning lied kan geine waersjtand beje aan d'n drang óm te gokke. Dök krieg de aandeuning e dwangmaotig karakter. Gokversjlaafde haje häör gedraag döks versjtaoke veur perbleme mit de ómgaeving te veurkómme. Gokversjlavinge kómme 't meiste veur bie manskaerele. Bie vrouwluuj kómme in vergeliekbaar situaties ouch waal koupversjlavinge veur.
Men óngersjied drie fases van 'n gokversjlaving:
- De winnende fase: 't gokke gebeurt nag mit sjpas. Wins weurt aevel neet es toeval gezeen, mer es 'n prestatie. Verlees is dómme pech dae verhólpe kan waere.
- De verlerende fase: 't gedraag is gerich op 't truukwinne van 't verlees. Wirk of gezin waere in toenummende maot verwaarloos en dao kómme sjölje. Sjpas sjteit neet meer op de veurgróndj.
- De wanhaopsfase: de gokker is gans in besjlaag genómme, raak sociaal geïsoleerd en kan crimineel gedraag gaon verteune.
Óndanks 't feit det de gokversjlaafde gein versjlavende substanties gebroek, is zie gedraag toch sjterk mit det van drugsversjlaafde te vergelieke. De versjlaving haet fysieke en psychische aspekte. De gokker mót regelmaotig gokke en regelmaotig de frequentie of inzat verheuge óm 't gewunsde effek te bereike. Wen d'r oetsjèd, vertuint t'r óntwènningsversjiensele. De gokker is zich döks pas bewós van zie perbleem wen de perbleme mit zien ómgaeving te groot waere.
De sjtelselmaotige verheuging van d'n inzat kan ouch e gevolg zeen van 'n bewóste sjtrategie óm alle veurgaonde verleze in eine klap te compensere (martingaal). Dees sjtrategie weurt döks geprizzenteerd es 'nen iezersjterke truc womit men altied zów winne. 't Vereis aevel mit eder inzatrunj minstes ein verdóbbeling van de veurigen inzat óm eerder verleze te compensere. 'ne Martingaalsjpeler zal daoveur 'ne langen aom en 'n flinke beurs mótte mitnumme, went bie d'n inzat van einen euro bedreug d'n inzat nao teen keer verleren al 512 euro. Boetedet werke sómmige casino's mit inzatmaxima wodoor 'ne martingaal nao verloup van tied neet meer werk. 'n Martingaalsjtrategie is daoveur heel riskant en kan zelfs 't opsteegske vörme nao 'n versjlaving.