Francisco Goya
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
Francisco José de Goya y Lucientes (1746 Fuendetodos (Aragón) - 1828 Bordeaux) waor ein vaan de groetste kunsteneers vaan zienen tied. Goya weurt besjouwt es 'ne kunsteneer dee zienen tied wied veuroet waor. Ziene sjèlderstijl kint me besjouwe es 'ne veurluiper vaan 't expressionisme en 't surrealisme.
Levesverhaol
bewirkRoond 1760 is Goya in de lier bij de kunsteneer José Luzán in Zaragoza. Later vertrèk heer nao Madrid boe heer in de lier geit bij 't broor vaan zien vrouw, Francisco Bayeu. Nao 'n reis nao Italië geit Goya wèrke in de keuninkleke karpètfebrik. Zoe kump heer roond 1780 ouch te wèrke bij de Academie van Madrid en maag heer wèrke aon 't hoof vaan de keuning vaan Spanje. Mèt de Franse Umwenteling en zien touwnummende douvegheid verandert ziene sjèlderstijl gróndeg roond 1790. In 1799 woort heer beneump tot de hoofsjèlder vaan 't Spaons hoof. Wie Napoleon Spanje wouw verovere braok d'n oorlog oet in Spanje. Goya sjèldert de gruwele vaan deen oorlog. Wie d'n oorlog veurbij waor leep de politieke spanning hoeg op. Goya vertrok nao Fraankriek en heer bleef dao es vrijwèlleg banneling. In ziene sjèlderstijl is heer in 't begin vrij traditioneel. Later woort zien wèrk get expressiever. Mèt zien passie en realisme woorte zien expressioneel sjèlderije ouch get vervreempend. In 1824 verhuisde Goya nao Bordeaux boe heer veer jaor later storf.
Gallerie
bewirk-
Portrèt vaan Karel IV, keuning vaan Spanje, 1789.
-
Hertogin vaan Alba, 1795.
-
De keuninkleke femilie, 1800-1801.
-
De daarde mei, 1814.
-
Hertogin vaan Alba en de gezegende, 1795.
-
De bijeinkomps vaan hekse, 1797-1798 (oet de serie zwarte sjèlderije).
-
Naakse Maya, 1800.
-
Aongekleide Maya, 1800.
-
De reus, 1808-1812.
-
Saturnus dee z'ne zoon opit, 1819-1823 (oet de serie zwarte sjèlderije).