Dwergstaot
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
'nen Dwergstaot is 'ne (gemeinelek soevereine) staot mèt 'n oongewoen klein oppervlak en in 't gemein ouch 'n klein bevolking. 'n Sletende definitie vaan 't begrip besteit neet, zoetot 't bereik vaan 't begrip 'dwergstaot' aofhingk vaan interpretatie.
In Europa zien dwergstaote gemeinelek oontstande door e historisch touwval. Zoe waor Andorra iewelaank e condominium tösse twie voorste, wat dus neet zoemer bij 'ne groete staot kós weure ingelief. Vaticaonstad oontstoont bij 't Verdraag vaan Lateraone in 1929, es opvolger vaan de Pauseleke Staot. Boete Europa zien 't evels dèks eilandnaties, die qua umvaank en bevolking mèt Europese stäötsjes te vergelieke zien, meh zeker wel 'n apaarte natie mèt dèks eige taol en cultuur rippresentere. Zoe'n staote vint me in Oceanië en in 't Caribisch gebeed. Besleit 'nen dwergstaot allein ein stad, mèt hoegoet e bitteke gebeed deboete, daan sprik me vaan 'ne stadsstaot. Allewijl gief 't drei stadsstaote: Singapore, Monaco en Vaticaonstad. Vreuger heet 't 'rs väöl mie daovaan gegeve.
Door de kleinen umvaank vaan hun bevolking is 't politiek gewiech vaan väöl dwergstaote beperk. Toch höbbe ze disproportioneel väöl te zègke, doortot ze es soeverein staote ouch lid kinne weure vaan internationaol organisaties en dao 'n stum in höbbe. Zoe zien alle dwergstaote, boete Vaticaonstad, lid vaan de Vereinegde Naties.
Veurbeelder
bewirkWie gezag is 't neet dudelek wienie e land klein genóg is um 'dwergstaot' te weure geneump. Luxembörg en Malta zien beveurbeeld twiefelgevalle. Ouch Singapore is oondudelek: 't land is wel zier klein, meh zien bevolking vaan 5,6 mieljoen inwoeners kin ziech zoonder meujte mèt väöl groeter len mete.
De volgende len höbbe 'n oppervlak kleinder es 1000 km² en 'n bevolking vaan oonder de 200.000 lui:
| Land | Landoppervlaakde (km²) | Inwoeners |
|---|---|---|
| Vaticaonstad | 0,44 | 800 |
| Monaco | 2 | 30.000 |
| Nauru | 22 | 9.400 |
| Tuvalu | 26 | 10.700 |
| San Marino | 61 | 33.000 |
| Liechtenstein | 160 | 37.000 |
| Marshalleilen | 181 | 71.000 |
| Saint Kitts en Nevis | 261 | 52.000 |
| Grenada | 342 | 110.000 |
| Saint Vincent en de Grenadines | 389 | 103.000 |
| Antigua en Barbuda | 443 | 91.000 |
| Seychelle | 455 | 92.000 |
| Palau | 459 | 21.000 |
| Andorra | 468 | 85.000 |
| Saint Lucia | 616 | 163.000 |
| Federaol Staote vaan Micronesië | 702 | 106.000 |
| Tonga | 747 | 106.000 |
| Dominica | 753 | 73.000 |
| Kiribati | 811 | 104.000 |
| São Tomé en Príncipe | 964 | 190.000 |