Chauvinisme
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Norbiks. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
Chauvinisme is gebaseerd óp 't idee dat luuj troew zeunt an d'r èège sjtaot, natie of vólk. Chauvinisme is zoe aod wie de gesjiedenis: in de aodste tieje voeëlte de Babyloniërs, de Egyptenaere of de Chineze zich mètstens verhaeve baove aander, mieë barbaarse vólke.
D'r term is 'n eponiem en verwiest nao d'r sóldaot Nicolas Chauvin. Zieng absolute toewijding an Napoleon waoërt in 't Fraanse vólkstoneel van d'r vreuge näögetieënde ieëuw regelmaoteg besjpot, oeëdör-e 'ne semi-mythische sjtatus kreeg.
't Modern chauvinisme, in 't alledaags taalgebroek ooch wal nationalisme geneumd, is gebaseerd op 't idee van 'ne bezeundere aard van d'r èège sjtaot, begoes in Nederland in d'r 16de ieëw, wie 't zich, op basis van 't beginsel van de zelfbesjikking, lósmakde van de Sjpaanse överheersing.
'n Gematigde vörm va chauvinisme kan e laand good doeë: de börgers veule zich dan betrókke bie groeëter kwesties in hun samelaeving. Extremer chauvinisme leidt evvel töt maatsjappeleke oonrów ömdat de oonverdraagzaamhèèd en systematische oetsjleting va aander dan in deenke en handele de överhaand kriet. An 'n extreem nationalisme zeunt hieël groeëte naodele verboonde. Luuj hechte dan zoe'n groeët belang an d'r èège sjtaot dat ze 'ne agressieve krèèg oondersjteune, hön laand of vólk zjoeër wille bewapene, haat zieje taege minderhede of de samewèrking mèt aander leng opzègke.