Aek
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mofers. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
Aek is e laevesmiddel det óntsteitj wen gegaesdje perdukte verzoere dore juuste bacterieje.
Es bieje rieping van wien lóch in 't vaat kump, kan d'n alcohol waeren ómgezatte in aekzoer en óntsteitj wienaek. Aek is sjemisch gezeen 'n oplossing van 4 toet 15% aekzoer in water mit ruuk- en smaakstoffe.
Es "aek" minder es 4% aekzoer haet, maag 't wèttelik neet aek waere geneump (det wiltj zègke neet besjreve waeren in 't ABN es "azijn" meh waal mit 't waord "edik").
Bereijing
bewirkNetuuraek wuuertj traditioneel bereidj mit behölp vanne aekzoerbacterie Acetobacter, dees zitj van netuur in hout. Veur dit percès plaats te laote vinje waeren alcoholische dranken euver houtkrólle gecirculeerdj bie 30 toet 35 °C. Aje wien kan es gróndjstof dene, juus wie vergaesdjen appelsaap of anger perdukte. Traditionelen aek haet 'nen eige ruuk en smaak en wuuertj den ouch veural inne keuke toegepas.
Aekzoer veur industrieel toepassinge kan ouch synthetisch waere gemaak oet methanol en kaolstofmonoxied.