Achste iew

zevende iew - achste iew - negende iew

De achste iew waor 'n iew in de christeleke jaortèlling die leep vaan 701 t/m 800. Dezen tied weurt gedomineerd door d'n islamitische wereld, dee zienen opmarsj vaan d'n iew daoveur doorzèt - neet allein op militair gebeed meh zeker ouch op wetensjappelek en artistiek gebeed. China bleujt oonder de Tang-dynastie; in de loup vaan de iew geit 't dao evels minder. Wes-Europa geit laankzaam weer 'n rol vaan beteikenis speule mèt de stiechting vaan 't Frankisch Riek. Aon 't ind vaan d'n iew liet ziech de Frankische keuning tot keizer kroene. Ouch de Mayabesjaving bleujde nog volop.

Groete gebäörtenisse

• 705: Nao de aofzètting vaan Wu Zetian weurt de Tangdynastie herstèld.
• 711-714: De Arabere vereuvere Sindh en veugen 't touw aon 't Kalifaot.
• 711-718: De Arabere vaan 't Oemajjadekalifaot vereuvere 't Visigotisch Riek. Allein Asturië blijf in christeleke han.
• 730: 't Byzantijns iconoclasme begint.
• 732: In de Slaag bij Tours (ouch Slaag bij Poitiers) versleit de Frankischen hofmeier Sjarel Martel de Arabere. D'n islamitischen opmarsj in Europa weurt gestop.
• 734: De Fraanke oonderwerpe 't westelek deil vaan 't Fries gebeed.
• 738: Keuning Uaxaclajuun Ubʼaah Kʼawiil weurt aofgezat en vermaord door de kleine voors Kʼakʼ Tiliw Chan Yopaat. Heimèt kump 'n ind aon 'ne bleujtied in Copán, boe Uaxaclajuun residentie had.
• 744: 't Twiede Turks Kaganaot weurt verslage; begin vaan 't Oeigoers Kaganaot.
• 750: 't Oemajjadekalifaot weurt umveergegoejd door de Abbasiede.
• 751: Pepijn de Korte zèt Childeric III, de lèste vaan de Merovinge, aof es keuning vaan de Fraanke.
• 751: Legers vaan 't kalifaot en de Chinese Tangdynastie treffe ziech in de slaag bij Talas; de Arabere winne en Transoxanië (Centraol-Azië) kump gans oonder islamitische hiersjappij.
• 756: E paar vaan de Oemajjade die höbbe kinne oontkoume, numme rizzedentie op in Córdoba. 't Emiraot vaan Córdoba zal e centrum vaan wetensjap en cultuur weure.
• 762: Bagdad weurt gestiech es hoofstad vaan 't Abbasiedekalifaot.
• 772: Sjarel de Groete oondernump zien ierste expeditie tege de Sakse.
• 785: Ouch de Frieze oostelek vaan de Lauwers weure door de Fraanke oonderworpe.
• 795: Nao recinte vereuveringe in noordoos-Spaanje stèlt Sjarel de Groete de Spaonse Mark in, 'n bufferzone die zie riek tege de Arabere moot beheuje.
• 800: Sjarel de Groete weurt tot keizer gekroend.

Kuns

• 785: De Moskee-Kathedraol vaan Córdoba weurt gebouwd.

Religie

• 744: Salih ibn Tarif, keuning vaan de Berberstaot Barghawata, beweurt nui openbaoringe te höbbe. Heimèt brik 'r mèt de soennitischen islam en 't Oemajjadekalifaot.
• 787: Twiede Concilie vaan Nicaea

Persoenelekhede

Voorste

• Abdu r-Rahman
• Constantijn V vaan 't Byzantijns Riek
• Hisham ibn Abdu l-Malik
• Lalitaditya Muktapida
• Leo III d'n Isauriër
• al-Mehdi
• Pepijn de Korte
• as-Safhah
• Sjarel de Groete
• Sjarel Martel
• Tang Xuanzong
• Uaxaclajuun Ubʼaah Kʼawiil
• al-Walid I
• Wu Zetian

Wetensjappers

• Mashallah ibn Athari

Kunstenere

• Du Fu
• Li Bai

Jaore

Jaore 700	701	702	703	704	705	706	707	708	709	710
Jaore 710	711	712	713	714	715	716	717	718	719	720
Jaore 720	721	722	723	724	725	726	727	728	729	730
Jaore 730	731	732	733	734	735	736	737	738	739	740
Jaore 740	741	742	743	744	745	746	747	748	749	750
Jaore 750	751	752	753	754	755	756	757	758	759	760
Jaore 760	761	762	763	764	765	766	767	768	769	770
Jaore 770	771	772	773	774	775	776	777	778	779	780
Jaore 780	781	782	783	784	785	786	787	788	789	790
Jaore 790	791	792	793	794	795	796	797	798	799	800