Advokäötje
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Gelaens. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
Ein advokäötje is eine dikvloejbare likeur dae bereijd wirt mèt eijer, alcohol (branjewien), gecondenseerde mèlk en sókker. De gael kleur kriet me door 't eijgael mèt de toevoging van ein E kleursjtof ómdat consumènte verwachte dat dit preduk gael is. Dunne, vloejbare advokaot is bereijd mèt 't ganse ei. Veur ein dikke, sjtieve advokaot waere allein de eijdoajersj gebruuk. Dunne advokaot is veural bedoeld veur de export.
't Alcoholgehalde van advokaot is óngeveër 14 volumeprocent.
Wèttelikke ómsjrieving bewirk
Volges de VERORDENING (EG) Nr. 110/2008 VAN 'T EUROPEES PARLEMÈNT EN DE RAOD van 15 jannewarie 2008 betreffende de defenitie, de aandujing, de presentatie, de etikettering en de besjerming van geografische aandujinge van gedistilleerde dranke en tot intrèkking van Verordening (EG) nr. 1576/89 van de Raod] is advokaot: eine al dan neet gearomatiseerde gedistilleerde drank op basis van ethylalcohol oet landjboewpredukte, distillaat en/of eau-de-vie die de ingrediënte kwaliteitseijgael, eijwit en sókker of honing bevat. 't Gehalde aan sókker of honing, oetgedrök in invertsókker, bedreug minstes 150 g per liter. 't Gehalde aan kwaliteitseijgael bedreug minstes 140 g per liter eindjpreduk. 't Minimum alcoholgehalde bedreug 14% volumeprocent.
Gebruuk bewirk
Advokaot is zoa dik dat dae neet gedrónke kent waere, mer mèt ein laepelke gegaete wirt.
’t Wirt ouch waal geserveerd es 'n apéritief of ein digestief, in väöl gevalle wirt ’t waal gezeen es ein vrouwluujdrenkske. De traditionele meneer óm ’t dan te servere is in ein wied glaas, eine likeurcoupe of klein portglaeske mèt eine toef sjlaagroum en sóms dao-op ein bietje cacoapoejer. Advokaot wirt ouch gebruuk op ies of in gebak.
Herkóms bewirk
De originele advokaot waas eine likeur dae in de 17e-eëuw gemaak woort door de Hollesje koleniste van Recife en later van Suriname. Zie gebruukde daoveur avocados, vandao de naam, en vermengde ’t greun vruchvleisj mèt alcohol. Wiej ze trukkaome nao Nederlandj, wo gein avocados te kriege ware, gónge ze, óm dezelfde sjtruktuur te kriege, in plaatsj daovan eijdaojers gebruke.
Gerelateerde drenkskes bewirk
D'r zint ouch eijerdrenkskes gemaak mèt ein kleiner hoeväölheid branjewien, zoaes Brabants genot en tokkelroum. Zie gebruke euver 't algemein gein gael kleursjtof, zoadat dees ein lichbeige/gael kleur höbbe. De Duutsje equivalent wirt 'Eierlikör geneump en de Poolse ajerkoniak (combinatie van ei en cognac) wobiej, in taengesjtèlling wat de naam suggereert, wodka wirt gebruuk. Rompope of Puebla oet Mexico en Sabajón oet Colombia zint bienao dezelfde drenkskes mer dan mèt es basis eijdaojers en vanille, mèt sóms toevoging van vesjillende sjmaakskes.